Het verhaal van Trippin' Tuna

Een stalen Tuna van vier en een halve meter wordt door haar maker Ron Moret overgedragen aan Fred Ros, die haar tot leven en in beweging brengt. Beeldend kunstenaar Ros heeft de visie dat kunstwerken moeten worden doorgegeven, om zuurstof te creëren voor eigen interpretaties en nieuwe ideeën.

 

Na een reis over de wereld brengt Ros de Tuna naar zijn geliefde thuis Bonaire. Daar schenkt hij haar aan de zee, waar het onderwaterleven het kunstwerk zal voltooien. Trippin' Tuna staat symbool voor de complexe relatie tussen mens en natuur. Zij zet aan tot denken over de neergang van de natuur, over de rol van de mens in de klimaatverandering en diens kwetsbaarheid voor de gevolgen. Trippin' Tuna is een icoon voor die krachtenstrijd, het gevaarlijke spel tussen mens en natuur dat ook op natuurparadijs Bonaire hard wordt gespeeld.

​

Met zijn geschenk aan de onderwaterwereld van Bonaire hoopt Fred Ros jou te inspireren om zorg te dragen voor jouw plek op de wereld, om bewust te zijn van jouw rol in het ecosysteem. De blik van het publiek, duizenden perspectieven van bezoekers en reisgenoten, is onderdeel van de reis van The Tuna en biedt inspiratie voor volgende installaties en exposities. 

 

De kunstenaar - 'Ik laat me door alles inspireren en door niets afleiden'

Fred Ros, al ruim 18 jaar inwoner van Bonaire, is bekend van kunstprojecten zoals De verlichte obsessie voor de ruimte, Honderd voet boven het wad, Een dag van 480 uur,  40 voet onder water, Dat moet je doen, en 336 uur in Quarantaine.

In zijn werk zijn tijd, beweging en ruimte belangrijke thema’s. Ros speelt daarbij een spel met de omgeving, met eerder werk van hemzelf, en met werk van anderen. Door kunstwerken in een andere context en tijd te plaatsen en te bewerken, ontstaat een interactie tussen kunst en omgeving. Hij kantelt het gangbare beeld en daagt uit tot een nieuwe kijk, tot nieuwe vragen.
 

Met zijn nieuwe kunstproject Trippin' Tuna neemt Ros de volgende stap. Hij gaat het spel aan met zielsverwant en kunstenaar Ron Moret, en brengt diens kunstwerk tot leven in het wereldwijde ecosysteem. Hij daagt de wereld uit om ook het spel aan te gaan met Trippin' Tuna. Hoe bespeelt de omgeving Trippin' Tuna en hoe beïnvloedt zij haar omgeving? Kunstenaar, bezoeker, natuur... wie is de maker, wie de verwekker, wie de vormgever? Wat zegt dit werk over hoe wij omgaan met elkaar en met de natuur? Over de grenzen van eigenaarschap, zeggenschap en identiteit?

​

The Tuna - Moret's eindproduct wordt het beginpunt voor Ros

De enorme, vier en een halve meter lange, stalen gepuntlaste Tuna is gemaakt door de Noord-Hollandse kunstenaar Ron Moret. Fred Ros neemt haar over en verhit haar aan de bovenkant, zodat het RVS de blauwige kleur van een levendige Tuna krijgt. De onderkant blijft licht zilverachtig.

 

Moret maakt stalen beelden van natuurlijke objecten. Hij is autodidact, sinds zijn veertigste actief in de kunst. 'Ik werk in martiaal staal' zegt hij zelf, 'ik ben van niets in een nooit meer stoppende groei terecht gekomen'. Moret geniet groeiende faam bij een select publiek van liefhebbers van de beeldhouwkunst, zijn werk is overal op de wereld te vinden.

Ros wordt in 2021 op Moret’s werk gewezen en raakt meteen gefascineerd. Het is niet het werk dat direct aansluit bij de thema’s in zijn eigen werk, maar toch is er dat vage maar prikkelende gevoel van herkenning. Bij de eerste ontmoeting blijkt een overweldigend zielsverwantschap tussen de twee kunstenaars. Een gevoel van broederschap, uitdaging en vertrouwen, een noodzaak om daar wat mee te doen, om in dialoog te gaan. Het spel is begonnen. Het eindproduct van Moret wordt het beginpunt van Ros. Moret laat Ros onbevangen en onbelemmerd denken over en spelen met zijn werk. Ros zoekt, manipuleert en creëert een nieuwe gedachte over het nog niet gemaakte beeld. De Tuna wordt zijn object, de omgeving haar vormgever. Te beginnen met de onderwateromgeving en haar bezoekers.

​

Kijk hier voor foto's en video's van the making of The Tuna en haar proefmodel.

​

The Trip - een inclusief en organische proces

De Tuna maakt een onvergetelijke wereldreis, over land en over water, om te eindigen in de wereld onder water. De reis begint daar waar The Tuna gemaakt wordt, in het atelier van Moret in Bergen. Van daar neemt Ros haar mee op een dieplader naar zijn atelier op Kaag eiland.  Na de trip door Nederland zet een hijskraan The Tuna op een containerschip, waarmee zij de Atlantische oceaan over steekt. Een reis over het water van Rotterdam naar Bonaire, via voormalig koninkrijk-eilanden Sint-Maarten, Aruba en Curaçao.

​

The Tuna komt tot leven door de interactie met mens en natuur. Ros: 'Mensen jong en oud vormen snel een vriendschap met dieren-of ze nu echt zijn of niet, denk aan Finding Nemo, My Octopus Teacher, Nijntje, Lassie en Flipper. Zo vormt ook The Tuna een diepe band met iedereen die haar pad kruist, iedereen die haar opzoekt.'
 

Het is een wonderlijk beeld, boven én onder water, dat zich soms voortbeweegt als een model op de catwalk, dan weer als een oude dame en dan weer als een tuinstoel die door de wind wordt voortgeblazen. Slaapt ze? Droomt ze? Geniet ze of is ze ongelukkig? Is ze mooi of is ze lelijk, heeft ze een ziel? Toevallige passanten, bezoekers en reisgenoten eigenen zich The Tuna emotioneel toe. Ros daagt hen uit om hun eigen ervaring in beeld te brengen, The Tuna te filmen en fotograferen zoals zij haar zien. Indrukken worden gedeeld via Whatsapp, Facebook en Instagram en Ros selecteert de mooiste voor de volgende stap, het volgende kunstwerk. Terwijl de Tuna haar reis voortzet, en wordt tentoongesteld op andere plekken in de publieke ruimte, gaat Ros het spel aan met haar bezoekers.
 

Hij blaast de uitverkoren foto’s op tot reusachtige kunstwerken die worden tentoongesteld in musea over de hele wereld. De meeste mensen hebben nog nooit een Tuna van dit formaat gezien, het werk stelt hen in staat om het in een veilige omgeving te bestuderen. De kunstwerken maken vragen los over hoe we omgaan met de natuur en andere soorten, hoe we omgaan met elkaar. Hoe de omgeving, mens en natuur, een kwetsbaar wezen tekenen.
 

Met dit project zorgt Ros voor een verbreding van de begrippen kunstwerk en kunstenaar. De kunstenaar wordt een tussenpersoon, een makelaar van ervaringen, een leider van een spel tussen mens en omgeving.

​

De Trip van The Tuna is te volgen via de website, Facebook, Instagram en polarsteps.

​

Het Fred Ros concept - spel tussen kunstwerk en omgeving

Fred Ros is zich als kunstenaar altijd bewust van dat complexe spel, heeft daar soms last van en dan weer voordeel, maar betrekt steeds alle denkbare posities rond zijn werk en de omgeving. In het Stedelijke Museum Amsterdam tijdens een tentoonstelling met J.C.J. van der Heijden vindt de eerste toe-eigening van andermans werk plaats. Als een twee-eenheid hangt een werk van Van der Heyden naast het werk van Ros waarin Van der Heyden's werk is opgenomen. Ros dirigeert de context waarna Van der Heyden de volgende context van ophanging aangeeft in afstemming met de medecurator van de tentoonstelling. De verwevenheid van auteurschappen voor de uiteindelijke kijkervaring van het publiek neemt in complexiteit toe.
 

In een zwembad in Amstelveen toont Ros op de bodem van het zwembad eerder gemaakte opnames van orka’s. In het water van het zwembad maken kunstzwemsters hun figuren. Daarvan worden weer beelden gemaakt. Werkelijkheid, verbeelde werkelijkheid, vastgelegde werkelijkheid als een gelaagd spel.

Ros beoordeelt zijn beelden en technieken voortdurend op hun mogelijkheden en onmogelijkheden, hun reikwijdte. De Waddenbeelden zijn fotografisch,  geen ander medium als de foto vertelt het geografische gegeven, het levendige moment onder de helikopter, honderd voet boven het wad zoals de foto dat kan. Manipulatie volgt - maar binnen de fotografische taal.
 

Het materiaal en de werken die voortkwamen uit de expeditie Een dag van 480 uur op Antarctica, en de verwerking daarvan blijven alleen fotografisch, anders verworden ze tot etherische droomlandschappen als pure producten van de verbeelding en niet van een geografische werkelijkheid.

Het fotografische is belangrijk in de beelden van de zoutpannen van Bonaire, maar er zit ook een schilderkunstige uitdaging in. De anekdotische werkelijkheid doet er hier minder toe. Hoe belangrijk is de anekdote over Rembrandt? Rembrandt kocht de werken van zijn leerlingen terug, voegde er zijn penseelstreken aan toe en verkocht het als zijn eigen werk. Ros las het, zag er een eigentijdse uitdaging in en gaf er zijn eigen draai aan.